دماسنج بی متال که جزو گیج دمای عقربه ای یا آنالوگ نیز محسوب می شود از دو فلز متمایز تشکیل شده است که به یکدیگر چسبیده شده اند. جنس این دو فلز اغلب استیل و مس یا استیل و برنج می باشد.
همانطور که در شکل نشان داده شده است، هنگامی که به نوار بی متال حرارت داده شود، نوار بی متال از طرف فلزی که دارای ضریب انبساط پایین تری است خمیده می شود. میزان این تغییر شکل، با مجذور طول نوار بی متال و تغییرات دمایی متناسب است و با ضخامت فلز ها رابطه عکس دارد. به طور کلی گیج های بی متال بر اساس دو اصل اساسی زیر ساخته می شوند:
حجم فلزات با تغیییر دما تغییر می کند.
ضریب این تغییر برای همه فلزات یکسان نیست.
میزان جابجایی به وجود آمده توسط نوار بی متال، کوچک است، برای تقویت آن، نوار بی متال به شکل فنری یا حلزونی ساخته می شود.
همانطور که در شکل نشان داده شده است، لبه خارجی نوار بی متال به قاب و یک عقربه به وسط آن متصل می شود. با افزایش دما، نوار فنری چرخیده و باعث حرکت عقربه به صورت ساعتگرد می شود. میزان حرکت عقربه با توجه به موارد زیر قابل محاسبه است:
داشتن ضرایب انبساط دو فلز
ضخامت و طول محدوده مورد نظر
طول کلی نوار فنری
محدوده عملکرد دماسنج های بی متال از 50- تا 600+ درجه سانتی گراد می باشد و این محدوده عملکرد برای کاربرد های متفاوت متغییر است.
نقاط ضعف دماسنج بی متال
دقت محدود
قابل استفاده برای نمایش یا سوئیچینگ ساده
قابلیت اندازه گیری فقط به صورت محلی
خارج شدن از وضعیت کالیبره در اثر شوک
هیسترزیس
مزایای دماسنج بی متال
قیمت مقرون به صرفه
ساخت آسان و ساده
کاهش احتمال شکست نسبت به دماسنج های ساقه شیشه ای